Filozofia Bergsona

[cthulhu87]

Zachęcam do odsłuchania świetnego wykładu o filozofii Bergsona:

http://www.polskieradio.pl/7/179/Artyku ... a-Bergsona

O tym, co to jest świadomość, o pędzie życiowym i o poznaniu intuicyjnym.

[Luperci Faviani]

Ciekawa audycja.

[Hansel]

Generalnie jednak na niektóre pytania odpowiedź znajduję w filozofii Bergsona. Filozof ten uważał, że istnieją jak gdyby dwa rodzaje moralności i religii: moralność zamknięta i moralność otwarta oraz religia statyczna i religia dynamiczna. Na czym polegają różnice?

W moralności zamkniętej i religii statycznej system reguł moralnych pełni taką samą funkcję, jak instynkt w społeczności owadów: jego zadaniem jest zapobieganie rozkładowi społeczeństwa, utrzymanie zwartości grupowej; tworzy system powinności, które mają za zadanie podtrzymanie tożsamości grupy (nawet jeśli są absurdalne). Warto też dodać, że tutaj naturalne więzi socjalne formują się przeciwko innym zbiorowościom, dlatego też wybuchają wojny. Nie ma się więc co dziwić zachowaniom ludzkim, gdy np. przed bitwą modlą się do Boga o zwycięstwo, albo gdy utrzymują kapelanów w armii . Wszystko to jednak ma swoje źródło tu, na ziemi, i ma niewiele wspólnego z tym, co transcendentne.

A na czym polega moralność otwarta i religia dynamiczna? "Marsz ku społeczeństwu otwartemu, gdzie w każdym widzi się człowieczeństwo i gdzie wszyscy są równi w moralnych powinnościach i roszczeniach, zapoczątkowały różne cywilizacje: mędrcy greccy, prorocy żydowscy, święci buddyjscy i chrześcijańscy torowali drogę ku moralności uniwersalnie ludzkiej. W odróżnieniu od natury te wielkie duchy nie rozkazują i nie działają przez nacisk. Apelują do wszystkich, znajdują wyznawców, a dzięki temu dowodzą, że jest w naszej duszy potencjalna energia, choćby zarodkowa, która wykracza poza mentalność plemienną i zmierza ku ludzkiemu braterstwu. Potrzebna jest twórcza emocja, aby otworzyć się na ludzkość i porzucić taki sposób życia, który pozwala nam kochać niektórych tylko ludzi, nienawidząc innych". Tutaj zaznacza się niezwykła rola Jezusa w dziejach, który zdolny był budzić ową "emocję twórczą" i częściowo nadal budzi, mimo że od wydarzeń opisanych w ewangelii minęło 2000 lat. Ciekawie to się wpisuje w idee spirytystyczne, zakładające wcielanie się wśród społeczeństw ludzkich duchów wyższych, które napędzają rozwój.

Tylko jak to się ma do teorii powstania i rozwoju religi ? viewtopic.php?f=73&t=2390&hilit=wyj%C5%9Bcie+z+religii

[cthulhu87]

Tylko jak to się ma do teori powstania i rozwoju religi ?

Systemy religijne ukształtowały się, gdyż istniała naturalna potrzeba społeczeństw ludzkich, aby powstały. Stało się tak dlatego, że religia jest dobra w podtrzymywaniu zwartości grupowej. Co więcej zasady wprowadzane przez religię, przekazywane są młodym ludziom w toku socjalizacji tak, jakby były odwieczne i bezosobowe, mimo że powstały w toku procesów historycznych i zostały stworzone przez konkretnych ludzi. To także wpływa na utrzymanie struktur społecznych, gdyż utrudnia podważanie zasad, jakie nimi rządzą. To jest dość subtelne i często nam umyka, ale zwróć na to uwagę, jak dzieci przyjmują wytwory ludzkie niczym coś tak naturalnego, że nawet nie przychodzi im na myśl, by zapytać o podstawę pewnych przekonań.

Wracając do Bergsona, jeśli interesuje Cię ten temat polecam jego książkę "Dwa źródła moralności i religii". Tam wszystko jest wyjaśnione lepiej i poprawniej

[Hansel]

A co myślicie o tej książce kołakowskiego ? http://lubimyczytac.pl/ksiazka/112907/bergson

[cthulhu87]

Posiadam tę książkę i serdecznie ją polecam
Jest to proste wprowadzenie do jego filozofii, chyba najlepsze, jakie ma do dyspozycji polski czytelnik. W dalszej kolejności poleciłbym biografię i streszczenie filozofii Bergsona, autorstwa Ireny Wojnar. Obok opracowania dodano tam także fragmenty prac Bergsona.
Potem, z taką podbudową, można już z czystym sumieniem sięgnąć do jego książek . Spirytystom polecałbym bardzo "Energię duchową", "Ewolucję twórczą" i "Dwa źródła moralności i religii". W dalszej kolejności można sięgnąć po "Materię i pamięć" i "O bezpośrednich danych świadomości" - te dwie jednak są bardzo trudne, przez ostatnią nie przebrnąłem niestety , ale wszystko przede mną

Wielką zaletą filozofii Bergsona jest opracowanie problemów, które spirytyzm jedynie sygnalizuje. Ktokolwiek szuka filozofii, która "broni ducha" przed materializmem moim zdaniem ma wręcz obowiązek poznać Bergsona

[Hansel]

Wielką zaletą filozofii Bergsona jest opracowanie problemów, które spirytyzm jedynie sygnalizuje.

Których konkretnie ?

[cthulhu87]

cthulhu87 pisze:
Wielką zaletą filozofii Bergsona jest opracowanie problemów, które spirytyzm jedynie sygnalizuje.

Których konkretnie ?

To co najbardziej wartościowe, moim zdaniem:

- rozróżnienie między pamięcią motoryczną i pamięcią duchową. Według mnie jest to dobre wyjaśnienie dlaczego część treści pamięciowych ludzie tracą wskutek uszkodzeń organicznych, a dlaczego inne się zachowują i, być może, trwają dalej w kolejnych wcieleniach. Spirytyzm wyjaśnia to bardzo pobieżnie.

- twórczy i duchowy charakter ewolucji, bardzo bliski spirytyzmowi, a któremu Bergson poświęcił wiele miejsca w swoich rozważaniach.

kilka wybranych myśli znajdziesz tutaj:
http://www.portal.spirytyzm.pl/swiadomo ... i-bergson/

przy czym idea "pędu życiowego" pozwala uwolnić się od schematów myślenia teleologicznego i mechanicystycznego - z jednej strony to pierwsze jest obecne w spirytyzmie, z drugiej strony to drugie obecne jest w materializmie.

- zwrócenie uwagi na dwojaki charakter społeczeństw ludzkich (zamknięte i otwarte) i określenie roli, w jakiej pojawiają się osoby stymulujące rozwój tych społeczeństw (spirytyści mogliby nazwać te osoby duchami bardziej rozwiniętymi).

Nie jestem w stanie rozpisywać się szeroko na ten temat. Musisz sięgnąć do książek, albo choćby do tego opracowania Kołakowskiego, które przytoczyłeś - jest naprawdę przystępnie napisane.